چیزایی که باید قبل از گیاهخواری بدونید.

اولین چیزی که باید بدونید اینه که گیاهخواری شما انقدر که به دیگران فشار میاره، خودتونو اذیت نمی‌کنه!

انگار دچار توهم شدین و اونام وظیفه دارن شما رو از دست خودتون نجات بدن.

در صورتی که شما باید اونی باشید که دیگران رو درباره صنعت بیرحم گوشت، مضرات لبنیات، شکنجه حیوانات و فواید گیاهخواری موعظه کنه.

خیلی از دور و بری‌هاتون ممکنه مقاومت ‌کنن و بگن:

مگه میشه گوشت نخورد …

عه! بدن به پروتئین نیاز داره …

تمام موهات میریزه …

دوماه دیگه می‌میری …

واحییی دوباره گیر دادی به یه چیز دیگه!‌

یا ممکنه سعی کنن شما رو به شیوه‌های غیر مستقیم منصرف کنن:

غذا کباب مایتابه داریما!

یا میگن:

 ازین گوشتاش بکش ..

آهااا .. گوشت نمیخوره دیگه …

چیششش … .

یادتون باشه اینکه چی می‌خورید به خودتون مربوطه و خودتون.

وقتی تصمیم گرفتید وجترین بشید، نیازی به همراهی و تایید هیچکسی ندارید.

سوالاتی که در این پست جواب داده میشه ایناست:

• وجترین و وگان دقیقا یعنی چی؟
• اصن چرا باید آدم وجترین بشه؟
• علم پزشکی درباره‌ گیاه‌خواری چی میگه؟
• چطور شروع به گیاهخواری کنم؟
• و …

در انتهای این پست، جایگزین‌های گیاهی چیزایی که فکر می‌کنید بدون اونا زنده نمی‌مونید هم معرفی میشه. 

ویدیوی این پست رو در کانال یوتوب خانوم میم ببینید.

 

گیاهخواری وگان‌ها و وجترین‌ها چه فرقی داره؟

دو تا عنوانی که ممکنه شنیده باشید، وجترین و وگَن هست که با وجود تشابه زیاد، دنیایی با هم فرق دارن.

 

وجترین کیه؟

در نگاه عام، گیاهخوار کسیه که مرغ و گوشت نمیخوره.

بعضی از گیاهخوارها، ماهی و غذاهای دریایی و لبنیات مصرف می‌کنن و بعضیاشون هم نه.

در نگاه فنی اما، گیاهخوار به کسی گفته میشه که گوشت بدن جانداران، یعنی دام، پرنده‌، ماهی‌، میگو و صدف و … رو  نمی‌خوره.

اما ممکنه فراورده‌های حیوانی و لبنی – مثل تخم‌مرغ و شیر – رو بسته به نوع رژیمش مصرف کنه.

 

وگان چیه؟

وگَن، وگان یا ویگن و حتی وجِن، سبک تغذیه‌‌ای هست که در اون هیچ غذا و ماده‌ای که – بطور مستقیم یا غیرمستقیم – از حیوونا بدست میاد مصرف نمی‌شه.

وگان‌ها نه تنها گوشت و مرغ و ماهی و لبنیات و عسل و … نمی‌خورن،

بلکه چیزایی که از حیوانات گرفته شده باشه رو هم استفاده نمی‌کنن.

این می‌تونه شکلات و کیک و سس مایونزی باشه که توش شیر و تخم‌مرغ و عسل بکار رفته.

یا کیف و کفش و روسری‌ و مبلی باشه که از چرم طبیعی، پوست یا خز حیوانات و ابریشم و جیر درست شده باشه.

یا حتی لوازم آرایشی-بهداشتی‌ای باشه که در مراحل ساخت و تولیدشون، روی حیوانات تست شده باشه.

پ.ن. جیر، چرم بسیار نازکیه که از پوست گوسفند، گوزن یا بز درست شده باشه و گاهی از روغن ماهی در تهیه‌اش استفاده میشه.

وگان‌ها از سیرک و باغ‌وحش و مسابقات اسب‌سواری و گاو بازی – و کلا هر فعالیتی که در اونها، از حیوانات برای سرگرمی استفاده میشه – هم دوری می‌کنن.

بطور کل، وگان‌ها درباره چیزایی که می‌خورن و کارایی که انجام میدن، خیلی سختگیرتر از وجترین‌ها هستن،

و معتقدن که حیوونا حق آزادی دارن،

و نباید ازشون بعنوان خوراک و پوشاک و یا در علم و سرگرمی استفاده کرد.

اما وجترین‌ها یا گیاهخوارها – که در هرحال مخالف کشتن حیوونا برای تهیه خوراک هستن – معتقدن اگه اونها رو در شرایط مناسب نگهداری کنیم میشه از محصولات‌شون، مثلا شیر و تخم‌مرغ و … استفاده کرد.

 

پسکترین چیه؟

سبک تغذیه دیگه‌ای که در اون ماهی و غذاهای دریایی مصرف میشه Pescatarian هست.

گیاهخوارانی که از گوشت جانداران به غیر از ماهیان پرهیز می‌کنن، ممکنه گاهی لبنیات و تخم‌مرغ هم مصرف کنن.

منطق این انعطاف پذیری اینه که در زنجیره غذایی، ماهی‌ها به لحاظ تکاملی و ژنتیک دورترین فاصله رو از انسان دارن.

این تفاوت، باعث میشه شکستن کدهای ژنتیک طی هضم غذاهای دریایی برای ما آسون‌تر باشه.

 

چرا آدما گیاهخوار میشن؟

اینکه بعضیا تصمیم می‌گیرن گیاهخوار بشن ممکنه دلایل مذهبی و معنوی یا محیط زیستی داشته باشه،

و یا بخاطر سلامتی و کاهش وزن باشه.

البته در نظر داشته باشید که ما آدما اول گیاه‌خوار بودیم و بعد افتادیم به جون بقیه جونورا.

انسان بیشتر از چهار میلیون ساله که روی کره زمین داره زندگی می‌کنه و بیشترش رو گیاه‌خوار بوده‌.

در واقع، فقط پنجاه هزار ساله که با کشف آتش، پخته‌خواری به تغذیه انسان راه پیدا کرده‌.

و ۷۰۰۰ سال بیشتر نیست که با کشاورزی و سکونت در کنار کشتزار‌ها، اهلی کردن حیوانات و پرورش اونها، از گوشت و شیرشون استفاده می‌کنه. [منبع]

با اینحال دلایل زیادی هست برای اینکه به اصل‌مون برگردیم.

 

۱. گیاهخواری : بازگشت به طبیعت انسان

اگه فکر می‌کنید گیاهخواری و وگان شدن قرطی‌بازی نسل جدیده، اجازه بدید که گیاه‌خواران بزرگ تاریخ بشر رو بهتون معرفی کنم:

• گاندی، سیاستمدار هندی
• ولتر، فیلسوف فرانسوی
• نیکولا تسلا، مخترع امریکایی، صربستانی
• فیثاغورث، فیلسوف و ریاضی‌دان یونانی
• لئو تولستوی، رمان‌نویس روسی
• لئوناردو داوینچی، نقاش بزرگ
• هیتلر، سیاستمدار آلمانی (که البته الگوی چندان خوبی نمی‌تونه باشه:)

و ابن سینا – همه‌چیزدان ایرانی – که توصیه کرده ‌‌‌’از مردار جانواران بپرهیزید‘.

صادق هدایت در کتاب فواید گیاهخواری – فصل خوراک طبیعی انسان – میگه:

اگر ساختمان بدن انسان برای گوشتخواری درست شده بود، می‌بایستی بتواند دنبال حیوانات وحشی رفته و طعمه زنده را با چنگال و دندان خودش پاره کرده، گوشت خام را با رگ و پوست و استخوان بخورد مانند جانوران درنده؛ اما او تنها خودش را به خوردن عضلات حیوانی که مصنوعی پرورش یافته و مصنوعی کشته و آماده و پخته شده راضی کرد؛ که تمام آنها برخلاف طبیعت می‌باشد؛ ولی فراموش کرده که یک جهاز هاضمه مصنوعی نیز برای خودش اختراع بکند تا خوراک ساختگی او جزو بدنش بشود، زیرا که ساختمان جسمانی انسان کاملا شبیه است با ساختمان میمون‌های میوه‌خوار. جهاز هاضمه، دندان‌ها، معده، روده و تمام ساختمان‌های درونی او درست مثل میمون‌های بزرگ می‌باشد […] معهذا خوراک آنان منحصر است به میوه و نباتات.

 

همینطور، از کوویه [Cuvier] دانشمند جانورشناس نقل کرده:

خوراک طبیعی انسان، مطابق ساختمان بدن او به نظر می‌آید که عموما میوه‌ها و ریشه‌ها و قسمت‌های آبدار نباتات می‌باشد. دست‌های او به آسانی برای چیدن آنها بکار می‌رود، و از یک طرف آرواره‌های او کوتاه و کم زور است و از طرف دیگر دندان‌های کلبی او از سایر دندان‌هایش بلند‌تر نیست و به او اجازه نمی‌دهد که نه علف بخورد و نه گوشت جانوران را بدرد، هرگاه این خوراک‌ها را به وسیله پختن آماده نمی‌کرد.

 

همینطور در جای دیگه نوشته:‌

اگر روده‌های یک حیوانی برای این درست شده که گوشت تازه را هضم بکند، همچنین می‌بایستی ساختمان آرواره‌های او برای بلعیدن طعمه ساخته شده باشد؛ یعنی چنگال‌های او برای گرفتن و دریدن، دندان‌های او برای بریدن و تکه‌تکه کردن آن و ساختمان کلیه اعضای حرکت او برای دنبال نمودن و به چنگ آوردن آن و حواس او برای دیدن آن از دور و نیز می‌بایستی که طبیعت در مغز، تمایلات لازمه برای پنهان کردن خود و مکر و حیله بکار بردن از برای گرفتن قربانی خودش را گذاشته باشد. در ابتدا انسان اولیه مانند میمون‌های بزرگ بوده و از دانه گیاه‌ها و میوه‌ها می‌زیسته؛ چنان‌ که ناخن‌ها، دندان‌ها و عضلات و همچنین تشریح تمام بدن او به ما گواهی می‌دهد.

دانشمندان بزرگ تاریخ طبیعی مانند داروین، هگل، هوکسلی و فلورنس و غیره در این باب هم عقیده می‌باشند و هر کدام به نوبت خودشان ثابت کرده‌اند که انسان میوه‌خوار است. 

 

در ادامه کتاب فواید گیاه‌خواری، سیستم گوارش انسان و حیوانات گوشت‌خوار و گیاه‌خوار و همه‌چیزخوار با هم مقایسه شده:‌

اولا دندان‌های انسان شبیه است به دندان‌های میمون‌های بزرگ میوه‌خوار چه نزد حیوانات درنده دندان‌های ثنایا خیلی کوچک است، بر عکس، دندان‌های کلبی آن‌ها ضخیم و بلند می‌باشند. دندان‌های آسیای آن‌ها تیز و برنده‌ است تا بتوانند حیواناتی را که شکار می‌کنند دریده و گوشت آنها را تکه تکه کرده ببلعند. علف‌خواران دندان‌های ثنایای بلند دارند و دندان‌های کلبی از ردیف سایر دندان‌ها بلندتر نیست، دندان های آسیا پهن و مسطح است. و بالاخره میوه‌خواران مانند میمون دندان‌های یکنواخت دارند و تنها دندان‌های کلبی به‌طور غیر محسوسی برجسته می‌باشد؛ اما کار دریدن را نمی‌تواند انجام بدهد. دندان‌های آسیا نه برنده است و نه پهن، یعنی نه به کار دریدن گوشت و نه به درد جویدن علف می‌خورد تنها برای خوردن دانه‌ها و میوه‌ها مورد استعمال دارد.

معده انسان خیلی نازک و کم‌زورتر از معده‌ی حیوانات گوشت‌خوار می‌باشد تا بتواند تکه‌های گوشت نجویده را که حیوان به تعجیل بلعیده، به خوبی له نموده، هضم بکند، چون دندان‌های گوشت‌خواران پهن و یکنواخت نیست، گوشت خام را نجویده فرو می‌دهند و هضم آن را به معده عضلانی خود واگذار می‌نمایند. غده معده انسان آزت زیادی که در گوشت هست را نمی‌تواند به آمونیاک تبدیل کند. ترشحات معده‌ای و بزاق و غده‌های لوزالمعده او گوشت را حل نمی‌نماید. کبد انسان چون نمی‌تواند آزت گوشت را دفع بکند همین سبب امراض نقرس و روماتیسم و ناخوشی اعصاب می‌شود.

از طرف دیگر روده‌های گوشت‌خواران کوتاه است و گوشت فاسد شده در آنجا توقف نمی‌کند. درازی روده‌های انسان یک دلیل دیگر است که گوشت‌خوار نمی‌باشد؛ زیرا که در روده‌های انسان، گوشتِ مانده فاسد می‌شود و تولید میکروب‌های کشنده می‌نماید؛ همچنین سبب فساد امعا می‌گردد، چنان که ناخوشی‌های زخم روده و آپاندیسیت در نتیجه همین فساد تولید می‌شود.

ناخن‌های ما را با پنجه شیر نباید اشتباه کرد. خوردن گوشت بدون استخوان نشان می‌دهد عضلاتی که انسان از استخوان جدا کرده و می‌خورد، خوراک طبیعی او نیست؛ زیرا که املاح معدنی برای بدن نهایت لزوم را دارد و گوشت‌خواران آن را از استخوان می‌گیرند و اگر بخواهیم خوراک کامل خودمان را از گوشت گرفته باشیم باید استخوان را هم مانند جانوران درنده بخوریم تا فسفات‌های آن به بدن برسد.

 

۲. گیاهخواری و خروج از چرخه بیرحمی و حیوان‌آزاری 

ادعای حیوان‌ دوستی و animal lover بودن برای همه راحته.

اما تو دنیای واقعی، تعداد کسایی که حاضرن برای پایان دادن به شکنجه بیرحمانه اونها در صنعت گوشت و لبنیات کاری انجام بدن، زیاد نیست.

یووال نوح حراری [Yuval Noah Harari] در خلاصه‌ای از تاریخچه انسان – کتابی که بشدت توصیه میشه – درباره صنعت دامداری مدرن می‌نویسه:

گوساله بلافاصله بعد از تولد از مادرش جدا میشه و تو قفس خیلی کوچیکی – که اندازه بدن خودش هست – زندانی میشه، جایی که گوساله کل زندگی چهار ماهه‌اش رو می‌گذرونه. گوساله هیچوقت قفس‌اش رو ترک نمی‌کنه و حق نداره با گوساله‌های دیگه بازی کنه یا حتی راه بره. همش بخاطر اینه که ماهیچه‌هاش قوی نشه. ماهیچه‌های نرم یعنی استیک نرم و آبدار. اولین باری که گوساله فرصت راه رفتن پیدا می‌کنه، تو راه سلاخ‌خونه است. این تنها دفعه‌ایه که زانوهاش رو باز میکنه و گوساله‌های دیگه رو لمس می‌کنه. از نظر تکاملی، رمه موفق‌ترین گونه حیوانی‌ای هست که تا حالا زنده مونده. در عین حال، یکی از بدبخت‌ترین موجودات کره زمینه.

۳. گیاه‌خواری و محیط زیست

یووال نوح حراری در کتاب خلاصه‌ای از تاریخچه انسان میگه:

یکی از بزرگترین و سریعترین فجایع محیط زیستی که در قلمرو حیوانات رخ داد، کلونی شدن انسانها بوده. چرا که انسانها میلیونها گونه حیوانی رو – بطور مستقیم و یا غیر مستقیم – نابود کردن. و تغییرات غیرقابل بازگشت در زیست‌بوم ایجاد کردن. در واقع ما، کشنده‌ترین گونه حیوانی هستیم. حرفای کسایی که درخت‌ها رو بغل می‌کنن رو باور نکنید که میگن اجداد ما در هماهنگی با طبیعت زندگی کردن. خیلی قبل‌تر از انقلاب صنعتی، انسان‌ها رکورد منقرض کردن بیشتر گونه‌های گیاهی رو در بین همه جانداران زده بودن. 

سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) در دستور‌العمل سیستم غذایی پایدار، داشتن رژیم غذایی عمدتا گیاهی و کاهش مصرف گوشت و فرآورده‌های گوشتی رو توصیه کرده.

 

گوشت خوردن ما چه ربطی داره به محیط زیست؟‌

۱۸ درصد از گازهای گلخانه‌ای توسط دام تولید میشه. [منبع]

گازهای گلخانه‌ای مثل پتو دور کره زمین می‌پیچه و گرما رو نگه میداره. نتیجه‌:

• آلودگی هوا
• گرم شدن کره زمین
• آتش گرفتن جنگل‌ها
• تغییر الگوی فصل‌ها
• آب شدن یخ‌های قطبی
• و …

تولید و تهیه غذا به درجات مختلف روی محیط زیست تاثیر میذاره.

کم‌ضررترین اونها، رژیم غذایی وگانه،

چون باعث تولید کمترین میزان گازهای گلخانه‌ای میشه. [منبع]

در واقع، اگه همه ما وگان بشیم، گازهای گلخانه‌ای ناشی از تولید غذا تا سال ۲۰۵۰ می‌تونه تا ۷۰٪ کاهش پیدا کنه. [منبع]

و این، دنیا رو تبدیل به بهشتی می‌کنه که همه‌مون آرزوش رو داریم …

ولی برای ساختنش کاری نمی‌کنیم.

 

تاثیرات گیاهخواری بر سلامتی

غذایی که با بدن سازگاره، نه گیج‌مون می‌کنه، نه کرخت‌.

این که بعد از غذا مغزتون خاموش میشه و حتی نیاز به خواب دارید،

درست مثل اینه که ماشین‌تون رو ببرید پمپ بنزین،

و بعد از اینکه باکش رو پر کردید،

مجبور باشید یکی دو ساعت بزنید بغل،

چون ماشینتون بعد از سوخت‌گیری روشن نمیشه.

بعلاوه غذایی که مدت طولانی در سیستم گوارش باقی می‌مونه تبدیل به سم میشه.

در سیستم یوگا گفته میشه که غذای مناسب طی ۴، ۵ ساعت از بدن خارج میشه.

چون سمومی که از بدن خارج نشه، راهش رو به مغز و روان آدم پیدا میکنن،

و باعث انواع بیماری‌های روحی و جسمی میشه.

پ.ن. گیاهخوارانی که تغذیه سالمی دارن، دفع سالم و متعددی هم دارن.

 

واقعا گیاهخوارها سالم‌ترن؟

پژوهش‌های زیادی، مزایای رژیم گیاهی یا plant-based تایید کردن.

سلامت قلبی-عروقی رابطه نزدیکی با تغذیه گیاهی داره،

تا جایی که ریسک سکته قلبی در وجترین‌ها می‌تونه تا یک سوم پایین بیاد. [منبع]

از اونجایی که فشار خون گیاهخوارها از آدم‌های معمولی پایین‌تره، خطر ابتلا به بیماریهای ناشی از اون هم کمتر میشه.

غذاهای گیاهی، با داشتن چربی و سدیم و کلسترول کمتر و پتاسیم بیشتر نسبت به گوشت و مرغ، فشار خون رو پایین نگه می‌دارن.

تحقیقات زیادی هم طول عمر بیشتر در گیاهخواران تایید می‌کنه. [منبع]

بعضی مطالعات دیگه هم، درباره کاهش خطر ابتلا به سرطان‌های گوارشی و سرطان‌های زنانه در رژیم‌های غیرحیوانی animal-free diets خبر دادن. [منبع]

پیشگیری و درمان دیابت هم با رژیم گیاهخواری رابطه نزدیکی داره. [منبع]

البته همه اینها به شرط اینه که گوشت رو با غذای فرآوری شده و چرب و چیلی جایگزین نکنید.

بشقاب غذای سالم که متخصصین دانشگاه هاروارد معرفی کردن و به ۲۰ زبان دنیا ارائه کردن رو ببینید. 

باورهای اشتباه درباره‌ گیاهخواری

اینکه گیاه‌خواری هنوز برای خیلی‌ها ایده‌ غریبه‌ایه، بیشتر بخاطر نداشتن اطلاعات کافی و باورهای اشتباه در این‌باره است.

در ادامه این پست، این باورهای اشتباه رو بررسی می‌کنیم.

 

گوشت نخوری ضعیف میشی!!

هیچ منبع علمی و پزشکی‌ای وجود نداره که بگه پروتئین مورد نیاز بدن باید از حیوانات تامین بشه.

برعکس سازمان خوار و بار و کشاورزی ملل متحد (فائو) به صراحت گفته که غذاهای غیرحیوانی تمامی مواد غذایی لازم رو در خودشون دارن. [منبع]

‘Non-flesh-food sources have as many nutrients as flesh foods.’

شیر برای استخونا ضروریه!!

انسان تنها موجودیه که تا آخر عمرش شیر میخوره.

و تنها موجودی‌ام هست که شیر حیوونای دیگه رو می‌خوره!

شیر از نظر تکاملی برای سلامت انسان ضروری نیست،

برای همینه که دوره شیردهی مادر، نهایتا دو ساله.

اگه لازم بود مادرامون تا آخر عمر بهمون شیر بدن …

میدادن خب!

در چند هزار سال اخیر، با انقلاب کشاورزی و اهلی کردن حیوونا و استفاده از شیرشون، تغییراتی در ژن‌های ما ایجاد شده که خودمون رو با مصرف شیر جانوران دیگه در بزرگسالی سازگار کنیم.

واقعیت اینه که تقریبا همه آدما با توانایی هضم شیر – خصوصا لاکتوزش که قند اصلی شیر هست – بدنیا میان،

و تقریبا ۷۵٪‌ جمعیت جهان، توانایی هضم لاکتوز رو به مرور از دست میدن. [منبع]

در واقع از هر چهار نفر تو دنیا، سه نفر درجاتی از علائم عدم تحمل لاکتوز رو تجربه می‌کنن:

• دل‌پیچه
• نفخ
• اسهال
• سرگیجه
• درد معده
• درد روده
• و …

 

خدا خودش این نعمت‌ها رو آفریده که ما لذت ببریم!!

هنوز هیچ منبع معتبری از اینکه خدا شخصا گفته باشه:

‘گوشت براتون فرستادم، بخورید حالشو ببرید’

در دست نیست.

اما در کتاب نهج‌البلاغه از حضرت علی نقل شده:‌

“لا تجعلو بطونکم مقابر الحیوانات”

شکم‌های خود را مقبره حیوانات نسازید.

در کتاب شرح تجرید علامه حلی هم گفته شده که ایشون بندرت گوشت می‌خوردند و حتی گوشت گوسفند رو فقط در عید قربان میل می‌کردند.

از اون گذشته، ما داریم حیوونا رو اول شکنجه میدم و بعد تیکه تیکه‌ می‌کنیم و می‌خوریم،

نه برای اینکه زنده بمونیم،

برای اینکه خوش بگذرونیم.

اینکه مجبووووووور باشی برای زنده موندن حیوونی رو بکشی و بخوری با اصل تنازع بقا سازگاره.

ولی اینکه احساس می‌کنی، با پیتزای سیر و استیک، کسالت غروب جمعه رو بهتر تحمل می‌کنی، خیلی به تنازع بقا ارتباطی نداره!‌

 

اینهمه ساله آدما دارن گوشت میخورن، چیزیشون نشده!

خیلیا خیلی وقته خیلی کارا می‌کنن و بنظر میاد هیچیشونم نشده.

بله، گوشت بخوریم نمی‌میریم،

یا حداقل بلافاصله نمی‌میریم،

ولی تغذیه بهینه‌ای هم برای بدن ما نیست.

موضوع اصلی، انتخابه.

اینکه انتخاب کنید بهترین رو به بدن و روان‌تون عرضه کنید،

تا بهترین تجربه رو در زندگی داشته باشید،

و موجودات دیگه بخاطر لذت‌جویی من و شما شکنجه و کشته نشن.

 

وا … خب گیاهام حس دارن!!

سیستم عصبی پیچیده و رفتارهای عاطفی و هیجانی گاو و گوسفند و … رو با برگ اسفناج و کدو تنبل مقایسه نکنید.

علم جانورشناسی و فیزیولوژی حیوانی، این موجودات رو در دو طبقه کاملا متفاوت قرار میده. [منبع:‌ زیست‌شناسی پایه پنجم دبستان]

بعلاوه، در گیاهخواری قرار نیست گل شمعدونی و درختچه آپارتمانی بخوریم.

چون گیاهانی که درک حسی پیچیده‌تری دارن، هرگز غذای ما انسان‌ها نبودن.

و اینکه چون از نظر شما گیاها هم مثل حیوونا حس دارن، باید هر دو رو خورد!‌؟

 

وگان شدن گرونه

اگه برای تغذیه گیاهی به غذاهای حاضری و بسته‌بندی و سوسیس گیاهی و … اتکا کنید،

بله، می‌تونه پرهزینه باشه.

اصولا هر رژیمی که غذاهای فرآوری شده، توش زیاد مصرف بشه، گرونه.

 

می‌خوام گیاه‌خوار بشم، از کجا شروع کنم؟

گیاه‌خواری، یک دیدگاه فلسفی و مذهبی یا ژست روشنفکری نیست.

بلکه یک همسویی یا Alignment هست با زندگی – به مفهوم وسیعش.

برای گذار شما از همه‌چیزخواری به گیاهخواری آماده باشه:

‌ذهن‌‌تون،

بدن‌تون،

دوستا و خونوادتون،

حتی کابینت آشپزخونه‌تون.

وجترین شدن این نیست که خودتو مجبور کنی آب‌خورش بخوری، در حالیکه دلت قنج میره واسه کباب شاندیز.

در واقع از دست دادن تمایل به خوردن مردار حیوانات، بخشی از یک فرایند وسیع‌تره.

ولی از بیرون به نظر میاد که گیاهخوارا کسایی‌ان که دیگه لب به گوشت نمیزنن ولی یواشکی هوس می‌کنن.

در حالیکه کمرنگ شدن و یا از بین رفتن میل به خوردن گوشت بدن حیوانات دیگه، نقطه شروع این سفره.

 

سفر من چطور شروع شد؟

برای من همه چیز خیلی قبل‌تر از گوشت نخوردن شروع شد.

از جایی که وارد لایه عمیق‌تری از زندگی شدم و دنبال چرایی‌هام گشتم.

وقتی شروع کردم به مدیتیشن، خوندن و شنیدن آموزه‌های و جذب خرد چند‌هزار ساله زندگی در سیستم‌های یوگا، بودیسم و زِن …

اتفاقات دیگه‌ای در من و اطرافم رخ داد.

یکیش این بود که میلم به گوشت و مرغ بشدت کم شد،

بدون اینکه درباره‌اش فکر کرده باشم،

یا حتی خونده باشم.

عجیب‌تر از همه اینکه، بشدت عدم تحمل لاکتوز پیدا کردم.

شاید شنیدید که میگن:

Yoga is vegan!

تمایلم به غذاهای حیوانی کم شده بود ولی از لحاظ ذهنی، آمادگیشو نداشتم.

می‌گفتم یه روزی گیاهخوار میشم ولی امروز نه.

هنوز آماده نیستم.

و جالب اینکه کاملا آماده بودم،

اما الگوهای ذهنی قدیمی و ترس اینکه به جاش چی بخورم نمی‌ذاشت.

می‌گفتم باید وقت بذارم درباره‌اش تحقیق کنم،

برنامه غذایی دربیارم …

که الان وقتشو ندارم.

تا اینکه با مریم آشنا شدم.

مریم، وگن بود.

واقعی.

و صمیمی.

باعث شد احساس کنم میشه.

بالاخره گفتم از یه برنامه یه هفته‌ای شروع می‌کنم.

و هفته به هفته جلو رفتم.

مرسی مریم :)‌

 

چطوری شروع به گیاهخواری کنم؟ 

من از کم کردن وعده‌های غذایی‌ گوشت قرمز شروع کردم.

غذاهای گیاهی جالب و خوشمزه رو یاد گرفتم.

بعد گوشت قرمز کامل حذف کردم و غذاهای گیاهی رو جایگزین کردم.

مرغ رو هرازگاهی خوردم.

و غذاهای گیاهی‌ مختلف رو امتحان کردم.

اینطوری مرغ رو با جایگزین کردن غذاهای گیاهی بطور کامل حذف کردم.

مصرف شیر و لبنیات رو به حداقل رسوندم و جایگزین‌هاش رو پیدا کردم.

عسل رو با شیره انگور و … جایگزین کردم.

دیگه چرم طبیعی نخریدم.

و … . 

آدم بعد از وجترین شدن چقدر اذیت میشه؟

بعضیا تصورشون از گیاهخواری اینه که باید همش سالاد و کاهو بخورن و کتلت سویا درست کنن،

و همینطوری که دلشون کباب بلغاری میخاد، روی مزایای زیست‌محیطی گیاهخواری تمرکز کنن.

منم همین فکرو میکردم. 

اصن گیاهخوارا برام اسطوره مقاومت بودن.

فکر می‌کردم بزرگترین چالش این سبک تغذیه مقاومت در برابر وسوسه است.

وقتی تصمیم گرفتم حیوونای دیگه رو نخورم، به خودم گفتم:

‌ مهشید،

عزیزم!‌

هر وقت، واقعا واقعا دلت خواست،

گوشت بخور!

مهشید، هیچوقت دلش گوشت نخواست،

اما اینطوری ترسش از یه مسیر ناشناخته و غیرقابل بازگشت کم شد.

یجواریی، مقاومت فکر نکردن به فیل صورتی هم از بین رفت.

پ.ن. اگه بهتون بگن به فیل صورتی فکر نکن، تنها چیزی که ازین به بعد بهش فکر می‌کنین، فیل صورتیه!‌

پس اگه مدام به خودتون بگید گوشت نه … نباید … نمیشه … نمیتونی …، گوشت تنها چیزی میشه که بهش فکر می‌کنید. 

 

آخه گوشت و مرغ خیلی خوشمزه است!

هوس‌های غذایی دو بعد دارن:

• ‌عادات ما
• نیازهای ما

عادات ما

ذائقه ما عادت کرده که گوشت خوشمزه‌ است.

بقول صادق هدایت که در کتاب فواید گیاهخواری میگه:

… لازم نیست آن قدر به خودش زحمت بدهد تا لاشه حیوانات کشته شده را به زور رنگرزی و آرایش درست کرده و خوراک‌های طبیعی را فاسد بنماید تا یک غذای غیرطبیعی و مسموم‌کننده آماده بنماید که به ذائقه خراب شده او مزه بکند.

وقتی مغز و ذائقه‌تون رو با غذاهای طبیعی گیاهی بازآموزی می‌کنید،

و دوباره غذاهای حیوانی رو می‌چشید می‌فهمید … اوح اوح …!

 

نیازهای ما

گفتیم که عادت غذایی بیشتر ریشه فرهنگی و جغرافیایی داره،

و لزوما به یک نیاز اصیل و واقعی‌ بر نمی‌گرده.

اما هوس کردن بعضی چیزا، بخاطر کمبود مواد ضروریه.

مثلا اگه دلتون شکلات میخاد، برای این نیست که بدن‌تون با شکلات کار می‌کنه!

چیزی که بدن شما طلب می‌کنه، قند، منیزیم و مواد غنی‌ای هست که گیاه کاکائو داره.

شما این نیاز رو می‌تونید با خوردن شکلات تلخ و میوه و حتی مکمل منیزیم هم تامین کنید.

در رژیم گیاه‌خواری اگه تغذیه متنوع و کاملی داشته باشید،

نیازهای بدن‌تون تامین میشه،

و ولع‌تون به حداقل میرسه،

و یا کاملا از بین میره.

  

اگه گوشت قرمه‌سبزی رو بزنم کنار یا دربیارم چی؟

گوشتی که با غذا آمیخته شده، ماهیت و خاصیتش رو به اون خوراک داده:

• هورمون
• آنتی بیوتیک
• سمومی که بدن حیوون، در طول زندگی کوتاه اما زجرآورش و خصوصا در لحظات پر وحشت پایانی تولید کرده. 

صنایع گوشت و مرغ و لبنیات و شیلات به لطف هورمون و آنتی‌بیوتیک و … داره غذای جمعیت رو به انفجار کره زمین رو تامین می‌کنه.

اینکه چطور امیدواریم این بیرحمی برای ما آرامش و سلامتی بیاره جای تعجب داره. 

هر بار که در موقعیت انتخاب غذا هستید، از خودتون بپرسید:

حاضرم یه موجود بی‌گناه، شکنجه و کشته بشه تا خوراک من تامین بشه؟

حاضرم بچه یه موجود دیگه سرش بره زیر گیوتین که من سیر شم؟‌

اگه من نبودم بازم این نوع غذا سر سفره بود؟

اگه جواب این سوالات منفیه،

و فقط در صورتی که هیچ‌ گزینه‌ عملی دیگه‌ای وجود نداره بخورید. [فتوا!]

 

رستوران و مهمونی دعوت شدم چی؟

میزبان رو مطلع کنید.

اینکار رو می‌تونید دوستانه و مستقیم – قبل از اینکه براتون تدارک دیده بشه – انجام بدید و بگید که شما گوشت و … نمی‌خورید.

 

غذا درست کنید و ببرید.

اینطوری دیگران هم ممکنه علاقمند بشن به گیاه‌خواری و یا مصرف گوشت رو کمتر کنن.

یه رژیم غذایی متنوع و خوشمزه هر کسی رو وسوسه می‌کنه.

 

رستورانها و کافه‌های وگان و گیاهی رو پیدا کنید.

اگه قراره بیرون دعوت بشید، پیشنهاد جایی رو بدید که منوی گیاهی هم داره.

البته سیب‌زمینی و سالاد تو هر کافه و رستورانی پیدا میشه.

 

بقیه رو بزور نبرید بهشت.

همونقدر که مهمه خودتون رو برای روبرو شدن با نقدهای خصمانه و برخوردهای تمسخرآمیز دیگران آماده کنید، مهمه که حواستون به برخورد و نگاه خودتون هم باشه.

اگه حتی مطمئن هستید گیاهخواری بهترین شیوه زندگی برای نوع بشره، از شیوه‌های بشردوستانه برای دعوت دیگران کمک بگیرید.

همونطور که دوست ندارید دیگران درباره گیاه‌خوار شدن‌تون نظر بدن،

شما هم نباید بقیه رو بخاطر همه‌چیزخوار بودن زیر سوال ببرید،

یا نگاه از بالا به پایین داشته باشید.

یادتون باشه که همه تو یه مسیر نیستن.

 

آشپزخونه‌تون رو آماده کنید. 

هر نوع سبک تغذیه‌ای رو که انتخاب کنید، برنامه‌ریزی میخاد تا ببینید نیازهای بدنتون تامین میشه یا نه.

چیزایی که من در این پست نوشتم کلی ریسرچ و تحقیق پشتش هست، اما یادتون باشه که هیچ چیز مهمتر از این نیست که به ندای بدنتون گوش بدید.

و از همه مهم‌تر، حداقل هر سه ماه یکبار آزمایش کامل بدید.

 

کمبود ویتامین B12 در گیاهخواری

ب ۱۲ یک ماده ضروریه که کمک می‌کنه، بدن گلبول قرمز بسازه تا دچار کم‌خونی آنمی نشیم.

علاوه بر اون، سلامت سلول‌های اعصاب و چیزای دیگه هم به این ماده ضروری بستگی داره.

ادعا میشه که این ویتامین بطور کافی در غذاهای گیاهی نیست،

و فقط از طریق مصرف گوشت جانواران تامین میشه.

اگه الان هیجان‌زده شدین که … دیدی؟

دیدی گیاهخواری رژیم کاملی نیست؟

ب۱۲ نداره که!

از کجا میخای بیاریش!؟

..

به اعصاب‌تون مسلط باشید!‌

حیوانات هم B12 نمی‌سازن.

ویتامین B12 توسط باکتری‌ای تولید میشه که در خاک زندگی می‌کنه.

وقتی گاو و گوسفند و خوک و مرغ و غاز و حیوونای دیگه‌ای که – خوشبختانه نمی‌خوریمشون – علوفه می‌خورن،

باکتری‌هایی وارد بدنشون میشه که تو خاک اطراف ریشه گیاهان زندگی می‌کنن.

این باکتری ها در سیستم گوارش حیوانات، B12 تولید می‌کنن.

کسایی که گوشت حیوان رو می‌خورن، از این طریق ویتامین B12 مورد نیازشون رو هم تامین می‌کنن.

دکتر مایکل کلیپر در این ویدیو توضیح میده که:

بله، می‌تونید حیوونا رو بکشید، گوشت تنشون رو بکَنید و ویتامین مورد نیاز بدن‌تون رو تامین کنید. اما در واقع دارید از گوشت بدن یه جاندار دیگه بعنوان قرص ویتامین استفاده می‌کنید، جانداری که اصلا اون ویتامین رو درست نکرده!

ما هم خیلی قبل‌ترها درست مثل همین زبون‌بسته‌ها ویتامین B12 بدن‌مون رو می‌گرفتیم.

غذایی که مستقیم از خاک می‌گرفتیم رو که نمی‌شستیم، یکم خاک اطرافش رو می‌تکوندیم و می‌خوردیم و درست مثل حیوونای دیگه نیاز بدنمون به این ویتامین و مواد معدنی دیگه تامین می‌شد.

حتی در آب جاری در طبیعت هم، مقادیر زیادی ویتامین B12 یا در واقع باکتری‌های تولید‌ کننده این ویتامین وجود داره.

اما دیگه نه کسی سبزیجات نشسته می‌خوره و نه هر روز از چشمه و رودخونه آب می‌خوره!‌

ولی قدم به قدم داروخانه‌هایی هست که میشه مکمل خوراکی این ویتامین رو ازشون تهیه کرد.

پ.ن. من بعد از قطع مکمل‌هایی که با شروع به گیاهخواری مصرف می‌کردم، آزمایش دادم و هیچ اثری از کمبود ویتامین و مواد ضروری دیگه نبود.

 

کمبود کلسیم در گیاهخواری

محصولات لبنی کارخونه‌ای نه تنها آفت‌کش و آنتی‌بیوتیک و هورمونی داره، برای سلامت ما ضروری هم نیست.

در بعضی مطالعات، کسایی که برای ۲۰ سال لبنیات مصرف نکرده بودن، فقط ۱۸٪ کاهش مواد معدنی استخوانی رو در ۸۰ سالگی نشون دادن، در حالیه این میزان در گوشت‌خوارهای همسن خودشون، ۳۵ درصد بود. [منبع]

در حقیقت، شیر و لبنیات بخاطر چربی اشباع بالا و ویتامین A زیاد می‌تونه باعث خارج شدن کلسیم از بدن و ضعیف شدن استخوان‌ها و حتی سرطان پروستات و تخمدان بشه. [منبع]

محققان دانشگاه هاروارد توصیه می‌کنن که بجای شیر که فقط کلسیم داره، از مکمل‌هایی که ویتامین دی و کلسیم رو با هم داره استفاده بشه.

۲۳ تا دونه بادوم، هم انرژی زیادی داره – حدود ۱۶۵ کالری – و هم ۶ گرم پروتئین.

این مقدار، معادل پروتئین یه تخم‌مرغ کامله و چربی مفید و ویتامین E و منیزیم و فسفر و … هم داره.

از همه مهمتر، هیچ حیوونی بخاطرش شکنجه یا کشته نشده. 

 

امگا ۳ در گیاهخواری

چشم و پوست و کلیه و قلب و مغز ما به اسیدهای چربی به اسم امگا احتیاج داره.

اما مجبور نیستیم حتما غذای دریایی بخوریم یا مکمل‌های دارویی که از روغن ماهی گرفته شدن رو مصرف کنیم.

این مقاله انگلیسی فوق‌العاده رو درباره باورهای غلط مربوط به مصرف ماهی بخونید.

• سه تا گردوی کامل
• یا یک قاشق غذاخوری دانه چیا
• و یا دو قاشق غذاخوری شاهدونه
• تخم کتان

کل نیاز روزانه‌تون رو به امگا ۳ و ۶ رو تامین می‌کنه.

 

آهن در گیاهخواری

برخلاف چیزی که فکر می‌کنید، مصرف نکردن گوشت در رژیم گیاهی، باعث کم‌خونی نمیشه.

اتفاقا وگان‌ها و وجترین‌‌ها، بخاطر مصرف منابع با کیفیت‌تر آهن، می‌تونن وضعیت خیلی خوبی داشته باشن. 

اگه شما با مصرف یک تیکه استیک که حدود ۱۷۰۰ کالری داره، مقدار مشخصی آهن رو جذب می‌کنید، همون مقدار آهن رو می‌تونید فقط با مصرف ۱۰۰ گرم اسفناج به بدن‌تون برسونید. [منبع]

دلیل دیگه‌ای که باعث میشه گیاهخوارها وضعیت آهن بهتری نسبت به گوشت‌خوارها داشته باشن، اینه که غذاهاشون ویتامین سی بالاتری داره.

هر ماده غذایی گیاهی‌ای که آهن بالایی داره، ویتامین سی زیادی هم داره،

مثل بروکلی.

ویتامین سی باعث میشه جذب آهنی که در غذاهای گیاهی هست تا ۶ برابر بیشتر بشه.

و برعکس، کلسیم لبنیات و تانین که در قهوه و چای هست مانع جذب آهن میشه،

و باید ساعتها قبل از مصرف غذا یا مکمل‌ غذایی مصرف شده باشه.

 

جایگزین‌های گیاهی خوراک‌های رایج

برای درست کردن یه برنامه غذایی‌ گیاهخواری باید چیزایی رو پیدا کنید که هم از خوردنشون لذت ببرید و هم نیازهای بدنتون تامین بشه.

یکی بدون دیگری، ادامه مسیر رو سخت و حتی غیرممکن میکنه.

علاوه بر پیشنهاداتی که تو این پست می‌خونید، روحیه جستجوگری رو در خودتون تقویت کنید.

تو اینترنت بگردید ببینید چه خوراکیا و دستورهای غذایی هست که براتون جذابه، اونا رو امتحان کنید.

بعضی چیزا هست که خیلی راحت جایگزین میشن:

کره لبنی = کره گیاهی 

عسل = شیره انگور، خرما و ارده و …

کریمر لبنی قهوه (کافی میت) = کریمر نارگیل (مولتی میت)

به جای شیر گاوی هم که به زور و به زجر ازشون گرفته شده و پر از هورمون و آنتی‌بیوتیکه، شیر بادوم و فندوق و … رو امتحان کنید.

نات‌میلک بسیار با کیفیت و خوشمزه‌ است و نگهدارنده شیمیایی و افزودنی‌های مضر هم ندارن.

پیج اینستاگرم نات‌میلک رو حتما ببینید.

 

اگه این پست براتون جالب بود، ممکنه بخواید درباره این موضوعات هم بیشتر بدونید:

• راهنمای کامل رژیم کتو
• چرا دیگه لاغر نمیشم؟
• کتابایی که دنیامو عوض کرد
• نصیحتای من به خود قبلیم
• راهنمای سفر به شهرهای ایران
• از علاقه تا کسب‌وکار پول‌ساز 
• برنامه‌ریزی برای هدف‌های وحشتناک مهم 

 

برای اطلاع از پست‌های جدید صفحه اینستاگرام یا کانال یوتوب خانوم میم رو دنبال کنید.

 

_________ نوبت شماست _________

تجربه و دیدگاه شما می‌تونه به دیگران کمک کنه تصمیمات بهتری بگیرن :)