مشروب و باورهای اشتباه دربارش

مشروب صدرنشین جدولیه که کمیسیون جهانی سیاست‌های دارویی در سال ۲۰۱۰ منتشر کرده. [منبع]

تو این جدول الکل و ۱۳ ماده روانگردان دیگه – که همه جای دنیا بصورت تفریحی و حتی تجویزی مصرف میشن – رتبه‌بندی شدن.

وجه مشترک این مواد، غیر‌قانونی یا خطرناک‌ بودنشون نیست.

بلکه خاصیت روانگردان یا Psychoactive بودن اونهاست.

سایکو‌-اکتیو یا روانگردان یعنی هر ماده‌ای که باعث تغییرات وسیع در عملکرد سیستم عصبی بشه.

در این اصطلاح کلمه روان همه فرایندهای مربوط به:

تفکر،

احساس،

تنظیم هیجانات،

هشیاری،

و حواس پنجگانه رو پوشش میده.

ویدیوی مکمل این پست رو در کانال یوتوب خانوم میم ببینید.

 

چرا مشروب از هروئین بدتره؟

وقتی می‌گیم کراک و هروئین و شیشه خطرناک‌ترین انواع مواد هستن،

داریم فقط از آسیب‌هایی حرف میزنیم که برای شخص مصرف‌کننده دارن:

آسیب به سلامت جسمی (Health Damage)

آسیب روانی (Mental Impairment)

اعتیادآور بودن (Dependence)

احتمال مرگ (Mortality)

از دست دادن مادیات و روابط (Loss of Tangibles & Relationships).

اما وقتی تاثیر الکل رو بر جنبه‌های دیگه زندگی در نظر می‌گیریم،

مثلا هزینه‌ای که برای اجتماع بلاواسطه فرد داره،

یا هزینه‌های اقتصادی و زیست‌محیطی مصرف،

ارتکاب جرم و جراحت‌های ناشی از سؤ مصرف الکل،

یا مشکلات خانوادگی‌ای که ایجاد میکنه،

می‌بینیم که – با اختلاف – نمره آسیب‌زایی الکل از بقیه مواد بالاتره.

حقیقت اینه که، تبانی جمعی خودمون باعث شده مشروب بعنوان‌ ماده‌ای – ظاهرا – کم‌ضرر‌ جا بیوفته.

و عجیب‌تر اینکه بنزودیازِپین‌ها که توسط پزشک تجویز میشن،

مثلا دیازپازم،

کلردیازپوکساید،

و زاناکس،

آسیب‌زاتر و اعتیاد‌آورتر از کانابیس هستن، که هنوز خیلی جاها غیرقانونیه.

 

باختن جان و مال و ناموس با مشروب

شاید غافلگیر بشید اگه بدونید احتمال مرگ در اثر الکل،

مثلا به خاطر عوارض سلامتی،

اعتیاد،

یا اُوِردوز،

بیشتر از احتمال مرگ در اثر تنباکوئه.

با این‌حال، در خیلی از کشورا سیگار و قلیون قانونیه و الکل نه.

همونطور که جدول نشون میده، زیان مادی بصورت مثلا از دست دادن

درآمد،

خونه،

شغل،

دستاوردهای تحصیلی،

سؤ پیشینه،

یا زندانی شدن،

در اثر مصرف الکل، به اندازه کوکائین و آمفتامین بالاست.

 

پ.ن. روابط از دست رفته رو هم به فهرست هزینه‌های مصرف‌ الکل اضافه کنید.

پ.پ.ن. احتمال اینکه جان و مال و ناموس‌تون رو در اثر میگساری و کوک زدن ببازید تقریبا یک اندازه است!

 

آسیب به دیگران با مشروب‌

شاخص دیگه‌ای که در گزارش کمیسیون جهانی سیاست‌های دارویی لحاظ شده، میزان آسیب و خطریه که مصرف‌کننده الکل می‌تونه برای

دیگران،

جامعه،

اقتصاد،

و محیط زیست داره.

همونطور که جدول نشون میده، مصرف هیچ ماده‌ای به اندازه الکل نمی‌تونه با مشکلات خانوادگی هم‌بودی داشته باشه.

و جالب اینکه حتی آمار جرم و جراحتی که به نوشیدن الکل ربط داره، بالاتر از هر داروی دیگه‌ایه.

از رانندگی تحت‌تاثیر الکل بگیر تا زد و خورد و خسارت جانی و مالی و دست‌درازی به ناموس اینو اون!

 

این کوفتی پس چرا قانونیه؟!

همونطور که در پست مجیک‌ ماشروم هم گفته شد، جرم‌انگاری و جرم‌زدایی از مصرف یک ماده یا دارو، لزوما در جهت تامین منافع مردم نیست.

بلکه تحت‌تاثیر انتفاع مالی و سیاسی اقلیت قدرتمند و تصمیم‌ساز یک جامعه است. ‌

 

باورهای اشتباه درباره مشروب

یه ذره‌اش که بد نیس!

یکی از باورهایی که باهاش مصرف اجتماعی الکل رو ترویج کردیم اینه که،

اگه کم بخوری هیچیت نمیشه،

تازه طول عمرتم زیاد میشه،

فلانی رو ببین …

این همه ساله،

مشروب‌شو می‌خوره،

سیگارشو می‌کشه،

هیچیشم نشده!

برای این که بدونید چرا این حرف چرت محضه مقاله‌ای که در ژورنال علمی انجمن مطالعات الکل چاپ شده رو بخونید.

بعلاوه، بررسی‌هایی که روی اثرات الکل انجام شده نشون میده، حتی مقدار کم تا متوسط مشروب، طی چند سال یا حتی چند ماه می‌تونه باعث نازک شدن نئوکورتکس بشه.

یعنی دقیقا همون جایی از مغز که تمام کارای مهم زندگیمونو باهاش برنامه‌ریزی می‌کنیم و انجام میدیم.

وقتی می‌گیم مقدار کم یا متوسط یعنی میانگین یک یا دو شات مشروب در هفته.

یعنی چه آخر هفته ۷ تا ۱۴ گیلاس شراب بنوشید،

چه شبی یه شات ویسکی بخورید،

همون نتیجه رو می‌گیرید:

نازک شدن قشر خاکستری مغزتون.

[منبع]

 

مشروب آدمو ریلکس می‌کنه!

اولش آره.

ولی بعدش نه.

در واقع، هرازگاهی خوردن مشروب باعث تغییر در سیستم شیمیایی-عصبی استرس میشه.

و نتیجه‌اش بالا رفتن سطح هورمون استرس (کورتیزل) در بدنه.

یعنی حتی وقتی مشروب نمی‌خورید هم، سطح استرس و اضطراب بالاتری رو ـ نسبت به دوران قبل از مشروب‌خوری – تجربه می‌کنید.

و این خودش میشه انگیزه‌ای برای دوباره نوشیدن الکل،

تا آرامش موقتی اما پرهزینه اون رو تجربه کنید.

در واقع، تغییراتی در مدارهای عصبی مغز ایجاد میشه که مجبورتون می‌کنه برای برگشتن به سطح خلقی اولیه، به دوباره نوشیدن میل داشته باشید. [منبع]

و این یعنی برگشتن به همونی حالی که به خاطر خوب نبودنش مشروب خوردید!

خلاصه که بعد از مدتی، تاثیرات منفی هرازگاهی نوشیدن الکل ورای پنجره زمانی مصرف باهاتون میاد.

 

الکل بدنو ضدعفونی می‌کنه!

الکل باکتری‌های بد رو می‌کشه.

اما باکتری‌های خوب رو هم می‌کشه.

مخصوصا باکتری‌های مفید سیستم گوارش‌مون رو.

و همینطور، به دیواره معده و روده آسیب میزنه که نتیجه‌اش میشه مجموعه‌ای از مشکلات گوارشی.[منبع]

 

شراب قرمز که خوبه :))

میزان شرابی که باید مصرف کنید تا بتونید از مزایای سلامتی اون بهره ببرید، انقدر زیاده که حتی محاسبه سود و زیانش مسخره به نظر میاد.

اگه دارید به هوای سلامت قلبی-عروقی‌تون میگساری می‌کنید،

ممکنه بعد از چند سال به خودتون بیاید و ببینید،

قلب‌تون مثل ساعت کار می‌کنه،

اما نه مغز براتون مونده،

نه اعصاب،

نه اخلاق،

نه گوارش،

نه کبد.

[منبع]

 

پ.ن. حرفای دکتر سینکلر [David Sinclaire]، دانشمند دانشگاه هاروارد رو درباره افسانه یه گیلاس شراب و طول عمر اینجا بخونید. (به انگلیسی البته!)

 

مشروب چطوری اونطوری‌مون می‌کنه؟

• الکل رمز ورود به همــــــــــــــــــــــه سلول‌ها رو داره

بیشتر مواد وقتی وارد بدن میشن خودشون رو به سطح دیواره خارجی سلول می‌چسبونن.

که دومینویی از اثرات و پاسخ‌ها رو در مغز و بدن ایجاد میکنه.

اما الکل بخاطر ساختار مولکولی‌ای که داره، می‌تونه خیلی راحت وارد سلول‌های بدن بشه.

ورود مولکول‌های الکل به درون‌ سلول‌ها با فشار و استرس زیادی اتفاق میوفته.

یعنی آسیب زیادی به سلول‌های قسمت‌های مختلف بدن وارد میشه.

وقتی الکل وارد بدن میشه، بایـــــــــــــــــــــــــــــــد به یه چیز دیگه‌ تبدیل بشه.

چون الکل در بدن بعنوان سم شناخته میشه.

یعنی وقتی فکر می‌کنین یه چیزی دارین میدین به بدن‌تون که حالشو ببره، بدن‌تون درگیر مدیریت بحرانه!

تازه وقتی تبدیل میشه به یه ماده دیگه، سمی‌تر هم میشه:

اسید آلدهید.

که میوفته به جون سلول‌های بدن و نابودشون میکنه.

 

بدن در مقابل الکل چی‌کار می‌کنه؟

از اونجایی که اسید آلدهید بسیار سمی‌یه، بدن باید خیـــــــــــــــلی سریع تبدیلش کنه به سوخت.

سوختی به نام اَسِتات.

در واقع، سفر الکل در بدن ما، از اتانول شروع و به استات ختم میشه.

کجای بدن مجری این توره؟

کبد مادر مُرده!

سلول‌های کبدی هم مثل بقیه ارگان‌های بدنمون، نسبت به مولکول‌های وحشی و بی‌رحم اسید‌آلدهید آسیب‌پذیرن.

یعنی اون‌ها هم در فرایند سوخت و ساز مولکول‌های الکل دچار آسیب میشن.

درست مثل یه صحنه آتش‌سوزی که یه نفر میره تو شعله‌های آتیش که کسی رو نجات بده،

ولی خودش هم با کلی سوختگی میاد بیرون.

و گاهی هم اصن نمیاد بیرون!

 

• مشروب کالری خالیه

گفتیم بدن ما از استات به عنوان منبع انرژی استفاده می‌کنه.

اما استات، سوخت درست‌ و درمونی نیست.

چون هیچ ماده مغذی‌ای نداره.

فقط کالری خالیه.

نه ویتامین داره.

نه پروتئین.

و نه چربی مفید.

حتی شکر خالص هم – بعنوان کالری خالی – به اندازه الکل مضر نیست.

چون انقدر هزینه متابولیسمی بالایی برای بدن نداره.

خلاصه که در پایان سفر الکل،

ما می‌مونیم،

با مقادیری سم و کالری خالی در بدن‌مون.

 

پس چرا مشروب حالمونو خوب می‌کنه؟

بیشتر آدما وقتی اثرات الکل کم میشه یا از بین میره،

کمتر خوشحال،

کمتر باانگیزه،

و بیشتر دچار استرس میشن. [منبع]

برای اینکه این رو بفهمید کافی حالت‌هاتون رو،

قبل مصرف،

در حین،

و بعدش،

و حتی یکی دو روز بعد از نوشیدن، با دقت مشاهده یا یادداشت کنید.

علت افت خلق و انگیزه بعد از مستی اینه که الکل بشدت روی مدارهای سروتونینی و دوپامینی مغز اثر میذاره.

که هر دو به اصطلاح هورمون‌هایی هستن که – با مکانیزم‌های مختلف – حال خوب ما رو تنظیم می‌کنن.

وقتی الکل وارد مغز میشه، در شبکه مدارهای عصبی مربوط به تنظیم این دو ماده تغییر ایجاد می‌کنه.

الکل اول باعث بهبود خلق و میل به معاشرت‌ – و حتی وراجی – میشه.

اثرش که کم شد، یه حال بدتر از قبل مستی بوجود میاره.

برای همین خیلی از آدم‌ها وقتی مستی‌شون می‌پره، کلافه و بی‌قرار میشن،

و می‌خوان دوباره مشروب بخورن که حالشون بهتر شه.

ولی هر چی بیشتر می‌خورن، کلامشون شل و وارفته‌تر میشه،

تعادل‌شون افت می‌کنه،

توانایی کنترل حرکات بدنی‌شون ضعیف‌تر میشه،

و با ادامه نوشیدن ممکنه بی‌هوش بشن.

 

پس چرا بعضیا با مشروب بهترن؟

عاملی که باعث میشه بعضیا هر چی بیشتر بنوشن حالشون بهتر بشه، تنوع ژنتیکه.

بعضی آدما با مشروب، معاشرتی‌تر و بگو‌بخند‌تر و برقص‌تر میشن.

و به جای اینکه عملکردشون ضعیف بشه، ماهرتر و دقیق‌تر میشن.

چهره این افراد تو مهمونی رو می‌تونین به عنوان الکی‌های آینده به خاطر بسپارید!

چون این خودش یکی از نشونه‌های استعداد ژنتیک یا آسیب‌پذیری زیستی برای به اعتیاد به الکله. [منبع]

 

چه کسایی الکلی میشن؟

اگه تو یه جمع می‌بینید بیشتر از بقیه با مشروب کیف می‌کنید،

میشید شمع محفل،

و طولانی‌ترم مست می‌مونید،

این علامت خطرناکیه.

چون نشون میده بدن شما نسبت به الکل آسیب‌پذیرتره.

در واقع، افرادی که آمادگی ژنتیک برای اعتیاد به الکل دارن،

انرژی‌شون تحت‌تاثیر الکل بیشتر میشه،

و این حال خوب، مدت طولانی‌تری باهاشون می‌مونه.

یعنی با نوشیدن مشروب هشیارتر و سرحال‌تر و خوش‌اخلاق‌تر میشن.

در حالی‌ که هرازگاهی‌نوش‌ها – کسایی که با فواصل طولانی مشروب می‌خورن، خواب‌آلود میشن و زودتر هم مستی‌شون می‌پره – استعداد ژنتیک کمتری برای اعتیاد به الکل دارن. [منبع]

یعنی مدت کوتاه‌تری سرحال میشن و بعد سریع میرن تو فاز خستگی و شب‌بخیر!

اثری که تقریبا هیچکس درباره‌اش حرف نمی‌زنه.

 

الکل و مغزِ در حال رشد

یکی دیگه از پیش‌بین‌های الکلی شدن، سن شروع مصرفه.

وقتی شروع می‌کنیم به مشروب خوردن، هر چی سن‌مون کمتر باشه، احتمال اینکه به الکل وابسته بشیم بیشتره.

حتی اگه توخانواده‌مون کسی الکلی نشده باشه تا بدونیم ژن‌های مستعد‌کننده اعتیاد به الکل رو داریم.

این یه مورد می‌تونه تخمین واقع‌بینانه‌ای بهمون بده از اینکه من “دوست دارم” زیاد بنوشم،

یا اینکه واقعا “نمی‌تونم” ننوشم و قابل تحمل باشم!‌

دلیلش هم سیر رشدی مغز در سنین پایینه.

تو کشوری مثل آمریکا، سن قانونی مصرف الکل ۲۱ ساله.

دلیلش اینه که دوره حیاتی رشد مغز داره به پایان میرسه.

در نتیجه، مصرف هرازگاهی الکل، آسیب جدی به مغز نمی‌زنه.

بعلاوه، از این سن به بعد انتظار میره فرد مصرف‌کننده – به عنوان یک بزرگسال – تصمیماتی رو بگیره که نسبت به پیامدهاش مسئول و آگاهه.

 

مستی و راستی

شاید مهم‌ترین کاری که سم ناشی از الکل به محض ورودش به مغز می‌کنه این باشه که میره سر وقت منطقه‌ای که مسئول کنترل رفتارهای یهویی و تکانشی ماست.

یعنی رفتارهای نسنجیده رو بازداری‌ می‌کنه.

اون قسمت رو – که بهش نئوکورتکس میگیم – سرکوب یا کند می‌کنه.

به زبون ساده، مهم‌ترین کاری که الکل می‌کنه اینه که ملاحظه‌گری ما رو کم می‌کنه.

مثلا وقتی تو حالت عادی فکر می‌کنیم فلان حرف رو نزنم،

یا بهمان شوخی رو نکنم،

یا یهو پا نشم تنهایی اون وسط قر بدم،

این حساب‌کتابا، تحت‌تاثیر الکل با حداقل بازداری انجام میشه.

اگه نگیم بدون بازداری!

این میشه مستی و راستی مشروب.

 

بازداری یا بی‌شعوری!؟

بی‌پرده‌گویی و افشا‌گری که تو مستی اتفاق میوفته، از جنس صراحت و صداقتی که بعنوان ارزش بهش نگاه می‌کنیم نیست.

نوعی بی‌مبالاتی و کمرنگ شدن قوه تشخیص خوب و بدیه که بهش موقعیت‌سنجی یا شعور میگیم :)‌

اینکه بعضیا قشنگ میشن،

و تحمل‌شون نسبت به آدما بیشتر میشه،

و بذل و بخشش می‌کنن و …،

بر‌میگرده به همون ابرگرفتگی شعور که ناشی از سم مشروبه.

کاهش بازداری رفتاری، حالتیه که قضاوت فرد، به خاطر مستی یا مسمومیت کاهش پیدا کرده.

سرکوب بخش شعوری مغز نه تنها در حین مستی اتفاق میوفته،

بلکه با مصرف عادتی الکل، به تغییر پایدار در مدارهای عصبی بخش تشخیص و تفکر مغز منجر میشه.

یعنی مصرف الکل می‌تونه کم‌شعوری دائمی ایجاد کنه.

مثلا به جای اینکه فرد در موقعیت‌های مختلف اطلاعات رو پردازش کنه،

جنبه‌های مختلف یک موضوع رو در نظر بگیره،

و بعد تصمیم‌ بگیره و اقدام کنه،

اتــــــــــــــــــــــــــوماتیک عمل می‌کنه.

یعنی رفتارهاش بیشتر انعکاسی میشه،

عین واکنش زانو به چکش دکتر‌.

یهو یه چیزی از دهنش می‌پره،

خودش می‌مونه این چی بود گفتم!

یه تصمیم ناگهانی می‌گیره،

و بعد میگه این چه حرکتی بود زدم.

 

پ.ن. جایی که براتون مهمه شیش دونگ شعور و حواس‌تون تو جیب‌تون باشه، الکل مصرف نکنید.

 

تخریب الکل برگشت‌پذیره؟

در صورتی که حداقل ۲ تا ۶ ماه مشروب نخورید، بخش شعوری مغزتون به تنظیمات کارخونه برمی‌گرده. [منبع]

مگر در افرادی که خیلی ساااااال به مقدار زیاااااااد الکل مصرف کرده باشن.

در این صورت ریکاوری و بازگشت به میزان محدودتری اتفاق میوفته.

 

سیاه‌مست شدن چطوریه؟

اینایی که مست می‌کنن،

لخت میشن،

میرن تو دریا،

فرداشم هیچی یادشون نمیاد،

مثال خوبی‌ان از سیاه‌مست شدن.

یعنی مرحله‌ای از مستی که غش نمیکنید و هشیارید،

ولی حافظه‌ای هم نسبت به اتفاقاتی که میوفته ایجاد نمی‌کنید.

دلیلش اینه که تاثیر الکل اول با قضاوت مختل نسبت به رفتارهای یهویی شروع میشه،

و در ادامه نوشیدن، بخش هیپوکامپ مغز رو که مسئول حافظه است، سرکوب می‌کنه.

 

رابطه مشروب با خانوم‌ها

مشروب خوردن حتی روی احتمال ابتلا به سرطان سینه هم تاثیر میذاره.

مخصوصا در خانم‌ها. [منبع]

و بله، آقایون هم می‌تونن سرطان سینه بگیرن!

یکی از دلایلش اینه که مصرف طولانی مدت مشروب – حتی در مقادیر کم تا متوسط – هم باعث تبدیل تستوسترون به استروژن میشه.

در خانم‌ها احتمال ابتلا به سرطان سینه رو بالا میبره،

و در آقایون باعث بزرگ شدن سینه،

کاهش میل جنسی،

و تجمع چربی در قسمت‌های مختلف بدن میشه. [منبع]

 

آخه بدون مشروب خوش نمی‌گذره!

آیا کسایی که خجالتی‌،

افسرده،

یا مضطربن،

و از بودن با جمع لذت نمی‌برن،

هیچوقت تونستن با مشروب مهارت‌های اجتماعی‌شون رو توسعه بدن؟

اگه الکل تونسته بود این مشکلات رو حل بکنه که الان پروتکل‌های الکل‌-درمانی در مرحله تجاری‌سازی بود.

الکل بطور موقت، شما رو معاشرتی و پرحرف‌ و در دراز‌مدت، عصبی و استرسی‌تون می‌کنه.

 

وقتی همه خوردن من بگم نمی‌خورم!؟

شما بابت اینکه چی‌ می‌خورید،

و یا نمی‌خورید،

هیچ توضیحی،

به هیچکسی،

بدهکار نیستید.

اگرم توضیحی نیاز باشه،

اونی که میخوره باید بگه چرا میخوره!

خوردن و نخوردن مشروب یک انتخاب شخصیه.

درست مثل گیاه‌خواری.

 

آخه از بقیه جا می‌مونم!

وقتی همه خوردن حس و حال جمع یه جور دیگه است،

من پایین باشم و بقیه بالا؟!

سوال اول اینه که:

چرا اصلا پایینید که بالابرتون الکل باشه؟‌

اگه دچار بدتنظیمی هیجانی هستید، الکل فقط بدترتون می‌کنه.

سوال دوم اینکه:

چرا میرید تو جمعی که نخورده مست‌تون نمی‌کنه؟

بودن با دیگرانِ امن و مهم‌تون، باید حال‌تون رو بهتر کنه.

اگه نمی‌کنه شاید اشکالی تو کاره.

شاید اون جمع به زور مشروب دووم میاره … .

سوال بعدی اینه که:

چرا همرنگی با جماعت انقدر مهمه براتون؟

حتما باید مست و ملنگ باشید که قبول‌تون کنن؟‌

چرا خودِ عنترتون رو نمی‌تونید ببرید پیش‌شون؟

و از همه مهم‌تر اینکه:

چرا حاضرید حال فرداهاتون رو فدای حال امشب جمع کنید؟

 

خب مشروب نخوریم چی‌کار کنیم؟

سوال اینه که مشروب می‌خوریم که چیکار کنیم؟

برای بعضی‌ها، مشروب پیش درآمدیه برای رابطه جنسی با شریک جدیدشون.

و این یعنی رابطه جنسی پیش‌ از موعد.

یعنی وقتی یکی یا هر دو طرف آماده نیستن.

مخصوصا خانمها که معمولا دیرتر یخ‌شون باز میشه یا اصطلاحا slow to warm up هستن.

درباره تنوع‌طلبی جنسی اینجا بدونید.

و ویدیوی چطوری با کراش‌تون قرار بذارید رو اینجا ببینید.

 

اگه این پست براتون جالب بود، ممکنه بخواید درباره این موضوعات هم بیشتر بدونید:

• ماری جوانا و چیزایی که باید قبل از مصرفش بدونید
• شوگر ددی و چیزایی که باید درباره‌اش بدونید
• چیزایی که باید درباره فانتزی‌های جنسی بدونید
• چیزایی که بایددرباره آشنایی آنلاین بدونید
• واکنش سوگ به جدایی و شکست عشقی

 

برای اطلاع از پست‌های جدید صفحه اینستاگرام و کانال یوتوب خانوم میم رو دنبال کنید.

 

_________ نوبت شماست _________

تجربه و دیدگاه شما می‌تونه به دیگران کمک کنه تصمیمات بهتری بگیرن :)